Waar denk je aan bij wandelvakantie Nederland? Misschien niet zo snel aan meerdaagse wandelroutes van wel honderden kilometers lang waarop je de meest uiteenlopende landschappen doorkruist. Maar dat is wel degelijk het geval. Nederland is een fantastische bestemming voor je volgende wandelvakantie. Bijvoorbeeld hierom:
- ongelooflijk gevarieerde wandelroutes: door kust en duinen, rivierlandschap, langs kastelen en buitenhuizen, bos, heide, heuvels en ga zo maar door
- leer je eigen land beter kennen en ontdek een bedevaartsoord, leer over de waterlinies en kom meer te weten over vuurkerels en witte juffers
- vrijwel alle wandelingen zijn geschikt voor iedereen met een normale conditie dus je hoeft absoluut geen topsporter of alpinist te zijn
- mocht het weer vreselijk tegenzitten, ben je zo weer thuis
- prima te doen met openbaar vervoer, dus goed voor het klimaat
Alle wandelroutes in Nederland kun je prima zelf uitvoeren. Maar als je het leuk vindt om met anderen te wandelen en het organiseren van vervoer en verblijf liever uitbesteedt, kies je gewoon voor een georganiseerde vakantie. Vooral sinds de coronacrisis is het aanbod van georganiseerde wandelvakanties in Nederland enorm gegroeid. Dus keuze genoeg!
Om je een beetje te helpen bij het kiezen van een leuke wandelvakantie in Nederland staan hieronder een paar suggesties:
Meerdaagse wandelroutes Nederland
Lange-Afstand-Wandelpaden | LAW
Nederland kent 17 Lange-Afstand-Wandelpaden. Deze wandelroutes kris kras door Nederland zijn uitgezet door Stichting Wandelnet. Met hulp van bijna 1000 vrijwilligers zet deze organisatie zich in om wandelen door heel Nederland zo aantrekkelijk en veilig mogelijk te maken. Een LAW is altijd meer dan 150 km lang en is een trektocht. Dus begin- en eindpunt zijn verschillend en je overbrugt de afstand in één globale richting.
De bekendste van de Nederlandse Lange-Afstand-Wandelpaden is het Pieterpad: van Pieterburen in het hoge noorden tot de St. Pietersberg in Zuid-Limburg. De langste LAW is zonder twijfel het Nederlands Kustpad van maar liefst 725 km. Even lekker uitwaaien aan zee! Hoewel alle routes een bepaald thema hebben, bieden ze tegelijkertijd voldoende afwisseling. Zo zal de vogelaar misschien heel bewust kiezen voor het Trekvogelpad. Maar zijn of haar wandelmaatje, dat niet zoveel om vogels geeft, zal nog steeds volop genieten van de plassen en rivieren, idyllische plaatsjes en rust en ruimte.
De Lange-Afstand-Wandelpaden zijn natuurlijk lang maar je hoeft natuurlijk zo’n LAW niet in één keer te lopen. Elk pad is verdeeld in etappes van ongeveer een dagwandeling. Dus je kunt zelf een vakantie uitstippelen van een paar dagen tot een paar weken. Met misschien een tussenstop in een leuk stadje. Suit yourself!
De 17 LAWs op een rij:
- LAW 1 (592 km) bestaat uit 3 wandelroutes achter elkaar: het Friese Woudenpad van Lauwersoog naar Steenwijk (147 km), het Pionierspad van Steenwijk naar Muiden (200 km) en het Floris V-pad van Amsterdam naar Bergen op Zoom (245 km)
- LAW 2 (400 km) Trekvogelpad van Bergen aan Zee naar Enschede (Usselo)
- LAW 3 (360 km) Marskramerpad van Bad Bentheim naar Den Haag
- LAW 4 (384 km) Maarten van Rossumpad van ’s Hertogenbosch naar Steenwijk
- LAW 5 (718 km) Nederlands Kustpad van Sluis of Bergen op Zoom naar Bad-Nieuweschans via onder meer Hoek van Holland, Den Oever en Stavoren
- LAW 6 (276 km) Grote Rivierenpad van Hoek van Holland naar Kleef
- LAW 7 (453 km) Pelgrimspad van Amsterdam (Begijnhof) naar Maastricht via onder meer ‘s-Hertogenbosch
- LAW 8 (400 km) Zuiderzeepad van Enkhuizen naar Stavoren
- LAW 9 (492 km) Pieterpad van Pieterburen naar de St Pietersberg ten zuiden van Maastricht
- LAW 10 (415 km) Noaberpad van Bad-Nieuweschans naar Kleve
- LAW 11 (363 km) Grenslandpad van Sluis naar Thorn
- LAW 12 (272 km) Overijssels Havezatepad van Oldenzaal naar Steenwijk
- LAW 13 (238 km) Hertogenpad van Breda naar Roermond
- LAW 14 (129 km) Groot-Frieslandpad van Bergen aan Zee naar Sneek
- LAW 15 (342 km) Westerborkpad van Amsterdam Hollandse Schouwburg naar Kamp Westerbork
- LAW 16 (275 km) Romeinse Limespad van Katwijk aan Zee naar Duivelsberg (Berg en Dal)
- LAW 17 (350 km) Waterliniepad van Volendam naar Dordrecht
Gidsjes en kaarten van de routes zijn te koop bij onder meer De Zwerver en bol.com. Maar de website van Stichting Wandelnet: https://www.wandelnet.nl/ biedt ook gedetailleerde informatie. Bovendien kun je per etappe een GPX bestand van de route downloaden of de routebeschrijving met kaart in PDF formaat downloaden en eventueel printen voor onderweg. De Lange-Afstand-Wandelpaden zijn trouwens ook goed bewegwijzerd met wit/rode markering, vaak met verf aangebracht op een boom.
En heb je aan het einde van de route nog geen zin om naar huis te gaan? Dan kun je op veel plaatsen de route over de grens vervolgen. Want het Nederlandse LAW-net sluit op verschillende punten aan op Grote Routepaden (GR) van België en de Fernwanderwege in Duitsland. Je kunt zelfs oversteken naar Engeland je wandelvakantie voortzetten over de Long Distance Paths (LDP).
Streekpaden
Stichting Wandelnet is ook verantwoordelijk voor inmiddels 19 Streekpaden. Streekpaden zijn meestal rondwandelingen. Dus in tegenstelling tot een trektocht is het begin- en eindpunt hetzelfde. De Streekpaden zijn tussen de 80 km en 350 km lang en zijn gemarkeerd door een gele en rode streep.
Dit zijn de Streekpaden op dit moment (2020):
- Scholtenpad (SP 1) 81 km van Winterswijk naar ’t Haken
- Twentepad (SP 2) 87 km vanuit Almelo
- Streekpad Nijmegen (SP 3) 117 km vanuit Nijmegen
- WaddenWandelen (SP 4) 276 km van Texel naar het Duitse Borkum
- Brabants Vennenpad (SP 5) 33 km vanuit Heeze bij Eindhoven
- Drenthepad (Sp 6) 324 km vanuit Beilen
- Krijtlandpad (SP 7) 90 km vanuit Maastricht
- Graafschapspad (SP 8) 117 km vanuit Zutphen
- Maas-Niederrheinpad (SP 10) 342 km vanuit Venlo
- Hanzestedenpad (SP 11) 120 km van Doesburg naar Kampen
- Groene Hartpad (SP 12) 192 km vanuit Delft
- Utrechtpad (SP 13) 162 km vanuit Utrecht
- Maas- en Peelliniepad (SP 14) 122 km vanuit Cuijk
- Oosterscheldepad (SP 15) 196 km rondom Nationaal Park Oosterschelde
- Veluwe Zwerfpad (SP 16) 375 km aansluitende routes over de Veluwe
- De Brabantse Wal (SP 17) 112 km vanuit Bergen op Zoom
- Elfstedenpad (SP 19) 283 km vanuit Dokkum
- Streekpad Noardlike Fryske Wâlden (SP 20) 165 km vanuit Burgum
- Westfriese Omringdijk (sinds maart 2020 in gebruik) 150 km vanuit Hoorn
Europese wandelroutes | E routes
Een aantal van de Nederlandse LAW’s zijn onderdeel van een Europees lange afstand wandelroute (E-pad). Deze E-paden doorkruisen vaak een groot deel van Europa. Zoals de E1 die loopt vanaf de Noordkaap tot aan het zuiden van Sicilië. De Europese Wandelroutes die gedeeltelijk door Nederland lopen zijn:
- De E2 van Engeland naar Nice, Zuid-Frankrijk. Één van de varianten van de E2 loopt een klein stukje door Nederland, namelijk van Hoek van Holland naar Bergen op Zoom. Dat is eerste stuk van het Nederlands Kustpad / LAW5 in omgekeerde richting.
- E8 van Ierland naar Turkije. Het Grote Rivierenpad / LAW 6 van Hoek van Holland naar Kleef (276 km) is in z’n geheel onderdeel van deze route.
- E9 van Sagres in het zuiden van Portugal tot aan Estland. Het Nederlands Kustpad / LAW 5 van Sluis naar Bad-Nieuweschans beslaat ruim 700 km van de ca 4.880 km die deze Europese Wandelroute lang is.
- E11 van Scheveningen naar de Pools/Litouwse grens. Het Marskramerpad / LAW 3 van Bad Bentheim naar Den Haag is in omgekeerde richting het Nederlandse deel van deze route.
Wandelingen langs waterlinies
Nederland waterland. Water is altijd een bedreiging geweest waartegen de Nederlanders zich moesten beschermen. En nog steeds. Maar het water werd ook ingezet om de bevolking te beschermen tegen andere gevaren. Zoals vijandelijke invasies. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) werden voor het eerst waterlinies gecreëerd om de welvarende steden tegen de Spanjaarden te beschermen.
Een waterlinie is een aaneenschakeling van forten en andere verdedigingswerken met daartussen laagland dat gecontroleerd onder water is gezet. In vaktermen heet dat inundatie. Dat bleek een succesformule dus al gauw werden andere waterlinies gebouwd. Zoals de Hollandse Waterlinie die in allerijl tijdens het Rampjaar 1672 werd gebouwd om de provincie Holland te beschermen tegen onder meer de Fransen. De laatste waterlinie ooit aangelegd is de Stelling van Amsterdam.
De waterlinies zijn inmiddels beschermd als monumenten en sommigen zijn zelfs opgenomen in de UNESCO Werelderfgoedlijst. En natuurlijk zijn ze onderwerp van verschillende wandelroutes. Lopen langs linies is een handzaam en informatief gidsje met 13 dagtochten tussen 8 en 20 km langs de waterlinies van Nederland. Voor een wandelvakantie langs de waterlinies kun je kijken naar het Waterliniepad.
Wandelingen langs sagen en legenden
Een ander interessant wandelthema zijn de plaatselijke sagen en legenden. Iedere provincie heeft wel één of meer volksverhalen. Bijvoorbeeld de tragische lotgevallen van het Vrouwtje van Stavoren in Friesland of de geschiedenis van de witte juffer van het Gebroken Slot in Grubbenvorst. Op verschillende plekken worden wandelingen georganiseerd waarbij een verhalenverteller je meeneemt in een spannende wereld van (soms waargebeurde) verhalen. Zoals bijvoorbeeld de Sagen en Legenden wandelingen op de Hoge Veluwe, Maar je kunt natuurlijk ook je eigen sagen en legendenwandelroute uitstippelen met behulp van deze website: https://www.sagenjager.nl/routes of het gidsje Spannende paden van Tineke Zwijgers.